Vậy liệu rằng việc sử dụng Quốc huy tùy tiện như vậy là đúng hay sai? Và có bị xử phạt như việc in hình tiền trên phong bao lì xì hay không?
Theo Điều lệ số 973-TTg ban hành ngày 21 tháng 07 năm 1956 (đến nay vẫn còn hiệu lực) QUY ĐỊNH VỀ VIỆC DÙNG QUỐC HUY NƯỚC VIỆT NAM DÂN CHỦ CỘNG HÒA, bao gồm cả việc treo ở các nơi và in trên các giấy tờ - có quy định tại mục II: THỂ TREO QUỐC HUY, gồm treo ở các nơi, và in trên các giấy tờ, như sau:
A. Những nơi treo quốc huy - Rước quốc huy:
1) Quốc huy được treo ở cơ quan sau đây:
- Nhà họp của Hội Đồng Chính Phủ,
- Nhà họp của Quốc Hội khi họp,
- Trụ sở Uỷ ban hành chính khu, tỉnh, huyện, xã, thành phố và thị xã,
- Bộ Ngoại giao, các Đại sứ quán và Lãnh sự quán Việt Nam tại nước ngoài
Quốc huy được treo ở cửa chính cơ quan, về phía trên, ở chỗ trông rõ nhất.
2) Quốc huy có thể treo ở lễ đài các ngày lễ lớn: 1 tháng 5 và 2 tháng 9, do Chính Phủ trung ương hoặc các cấp chính quyền địa phương tổ chức.
3) Rước quốc huy: trong các cuộc mít tinh, biểu tình, tổ chức ngày 1 tháng 5 và 2 tháng 9, các đoàn thể có thể rước quốc huy.
B. Dùng quốc huy trên các giấy tờ
Hình quốc huy được in hoặc đóng bằng dấu nổi trên các thứ giấy sau đây:
- Bằng huân chương, bằng khen của Chủ tịch nước Việt Nam dân chủ cộng hoà, Thủ Tướng Chính Phủ,
- Các văn bản ngoại giao như quốc thư, uỷ nhiệm thư, thư giới thiệu của Chủ tịch nước Việt Nam dân chủ cộng hoà, Thủ Tướng Chính Phủ, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao,
- Hộ chiếu,
- Các công hàm, thiếp mời, phong bì của Chủ tịch nước Việt Nam dân chủ cộng hoà, Thủ Tướng Chính Phủ, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao,
- Các thư từ, thiếp mời, phong bì của Trưởng ban Thường trực Quốc Hội trong việc giao thiệp với các cơ quan nước ngoài,
- Công văn, thiếp mời, phong bì của các Đại sứ quán và Lãnh sự quán ở nước ngoài.
Đặc biệt, tại điểm cuối của quy định này nêu rõ:
“Đối với những trường hợp cụ thể chưa nói trong điều lệ này thì các cơ quan sẽ báo cáo lên Thủ Tướng Chính Phủ để xét duyệt”.
Như vậy, nếu chưa có ý kiến phê duyệt hoặc cho phép của Thủ tướng Chính phủ thì mọi việc sử dụng hình ảnh Quốc huy ngoài những quy định ở trên đều là hành vi vi phạm. Hành vi vi phạm này tùy theo tính chất và mức độ có thể bị xử phạt hành chính hoặc xử lý về hình sự theo quy định tại Điều 351 Bộ Luật hình sự 2015 (bổ sung, sửa đổi năm 2017) thì: Người nào cố ý xúc phạm Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca, thì bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
LS. PHAN VĨNH